Τρίτη 18 Ιουνίου 2013

Ο Χ Ρ Η Σ Τ Α Κ Η Σ

 Tου Γεωργίου ΚΑΡΑΛΗ                                                
Εδώ και 50-70 χρόνια και 100 ακόμα το χωριό πέρναγε καλύτερα. Είχε τα γιδοπρόβατά του, τα βόϊδια , τα γουρούνια και τις κότες του. Δεν ηξέραμε ζυγαριά.  Από τον Φλεβαρο-Μάρτη αρχινάγαμε το τυροκομιό από τα πράματα. Είχαμε γάλα, μυτζήθρα, γιαούρτι, ξυνόγαλο. Εσφάζαμε και αρνιά και γίδες και τρώγαμε κριάς.....
  Τώρα μας ξεφλούδισε η γλώσσα από τους ρέγγους. Τότενες κλέβαμε και τρώγαμε κριάς.  Μια φορά ο Χρηστάκης, έκλεψε δυο προβατίνες του Μπάντου και πήγε ο γέρο Θοδωρής ο Μπάντος στο σπίτι του Χρηστάκη να του ειπεί να απολύκει τις προβατίνες, αν τις είχε πάρει.
Η Χρηστάκαινα έβραζε ένα κομμάτι απάνω στην τετζέρα. Μπαίνει ο Θοδωράκης . Κάτσε Θοδωρή τι φτειάγνεις του λέει ο Χρηστάκης, πως τάχετε τα πράματα, ποιος παίρνει το γάλα κλπ. Εγώ το παίρνω , καημένε Χρήστο, αλλά μη με ρωτάς. Έχασα δυο προβατίνες. Όσο σκάω για την μία, που είχε το τροκάνι το πλακουδό- την τσούλα την βάκρα θα την  ήξερες εσύ; Δεν σκάω για τίποτε άλλο.
Μπάς και πετάχτηκες κείθε και έκανες καμιά στραβοδουλειά; Τολάϊστον απόλα την τσιουλόβακρα, με το τροκάνι.  Μπά , λέει ο Χρήστος , εγώ σορκίζουμαι στα μάτια του σμίχτουνε, δεν έχω πάρει πρόβατα δικά σου. Εγώ σε περνά γιαδερφό από τότε που μούδωκες το κουτάβι. Μα δεν ξέρεις τι σκυλί βγήκε. Προχτές μου το κάψανε με τυρόγαλο και είναι το μισό μαδημένο.
Σώπα για όνομα της Καβουλιώτισσας- λέει η Χρήστάκαινα- που βάζω εγώ στο ντέτζιερά μου
κλεφτό, Θοδωράκη και τράβαγε τα απόδαυλα από κάτω από τη φωτιά, για να μην κολλήσει το κριάς που έβραζε. Ο Θοδωράκης με τη γκλίτσα του τάσπρωγνε προς τα μέσα, να κατεβάσουνε το φαί, να φάει και να ιδεί αν βράζει κριάς. Πιάσανε κουβέντα πλατιά για τα πράματα, για κλεψιές και ιστορίες του χωριού. Μια φορά είχανε πάει να κλέψουνε αραποσίτια και τους κυνηγήσανε οι Ρουμελιοταίοι και βάζανε τα’ αραποσίτια στο σόβρακό  τους γιατί δεν είχαν τράϊστα.
Άλλοτε στην καρδιά του χειμώνα ο Χρηστάκης πήγε να πάρει ρόβη από τον Μαρινάκη για τα πρόβατα και δεν τούδινε πολιά γιατί δεν είχε λεφτά. Δόμου του λέει ο Χρηστάκης και μεθαύριο που θα κουρέψω τα πρόβατα θα σου δώσω μαλλιά και κοζιά να φτειάξουν τα τσιουπιά σου ματαράτσια και κοζομπαντανίες. Η Χρηστάκαινα έλεγε του γέρου της μη μπαίρνουμε πολιά γέρο, για δε θάχουμε να την μπλερώσουμε και θα φρίξει ο κόσμος και θα μας βρη και καμμιάλλη φτώχεια χειρότερη και δεν θα μας δίνουν ούτε χούφτα αλεύρια,
Τότε ο Χρηστάλης λέει. Σώπα, γριά, « Ώσπου να τους γελάσουμε ούλους οι πρώτοι θα νταλησμονήκουνε. {Γνωμικό έμεινε στο χωριό} Η Χρηστάκαινα χασμουριώτανε σα ματιασμένη από την νύστα. Ο Χρηστάκης μπαιζόβγαινε στο σπίτι μέσα έξω  να παρακινήσει το Θοδωράκη να φύγει, Ο Θοδωράκης είχε ξεσβελιάσει την φωτιά, ο τέτζιερας είχε κολλήσει γιατί η Χρήστάκαινα δεν τον ξεσκέπαζε να μην ιδεί ο Μπάντος το κλεμένο κριάς που έβραζε από τις προβατίνες του. Είχε κόψει νύχτα ο Θοδωράκης αποφάσισε να φύγει και ο Χρηστάκης του λέει: « Κάτσε Θοδωράκη να φάμε»
Ναι λέει ο Θοδωράκης  « Κάτσε Θοδωράκη , να φάμε» « Δεν έκατσε ο Θοδωράκης από τα χτές μέχρι τα σήμερα”.
Διηγήσεις  από  στόματος  Δημητρίου Καραλή ετών 50. Λόγω του αφηγηματικού χαρακτήρος θεωρείται « άγραφον λαογραφικόν αρχείον»Δια την Αντ/φη: Βαγγέλης Χριστόπουλος
                                                  B GIRAKAS

12 σχόλια:

  1. Ο Χρηστάκης, ένας φτωχός πολύτεκνος της Γλανιτσιάς,διέθεται πολλές δυνατότητες και τερτίπια για αυτοσυντήρηση. Μερικά φαίνονται άλλωστε και στο κείμενο και είναι αρκετά πικάντικα και πνευματώδη! Σαν πολύτεκνος απέκτησε και πολλά εγγόνια, αλλά τα περισσότερα δεν πρόλαβε να τα γνωρίσει. Σχετικά ένα από τα εγγόνια του μου έλεγε κάποτε: Δε στενοχωριέμαι τόσο που δεν γνώρισα τον παπού μου, όσο γιατί δεν κλήρονόμησα το χιούμορ και το πνεύμα του.
    Αλήθεια, ψέματα, δεν ξέρω....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Υπάρχουν στην αρχή του κειμένου κατι ορνιθοσκαλίσματα.
    Τα έβαλε ο Γιώργης ή ο Βαγγέλης; Δεν ξέρω.Πάντως αυτά διαβάζονται πανεύκολα από όλους τους Γλανιτσιώτες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ο Χρηστάκης(1856) ήταν παιδί του Στάθη Φουρνόδαυλου-Μποσμή .
    Τα αδέρφια του ήταν ο Αναστάσης(1843) ο Γιώργης(1854) και ο Παναγιώτης (1858).
    Τα παιδιά του Χρηστάκη ήταν:ο Τάκης,ο Τσιότσιολας,ο Τσαγκαρόγιαννης,ο Αριστείδης,ο Παναζιούλης,η Ελένη και η Γιούλα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Ο αδερφός του Χρηστάκη Αναστάσης Φουρνόδαυλος-Μποσμής είχε παιδιά τό Θανάση,το Γιάννη,το Κώστα, το Στάθη, το Γιώργη και τη Μαλεβή γυναίκα του Βαγγέλη Γιαννόπουλου Χαρά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Περιμένουμε τώρα να γράψεις και τα παιδιά του Γιώργη και του Παναγιώτη (Μποσμοπαναγιώτη).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Ο αδερφός του Χρηστάκη Μποσμοπαναγιώτης 1858, είχε παιδιά τον 1.Στάθη-Σκασίλα,τον 2.Γιώργη-Ζιώγαλο,τον 3.Κώστα-Κωστούλη,τον 4.Νίκο και τον 5.Αγαμέμνωνα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

  7. ΠΟΛΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΤΟ ΓΕΝΕΑΛΟΓΙΚΟ ΔΕΝΤΡΟ
    ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΑΚΗ, ΑΛΛΑ ΔΕΔΑΛΩΔΕΣ ΚΑΙ ΠΝΙΓΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΟΜΙΧΛΗ.
    ΠΟΙΟΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΞΕΔΙΑΛΥΝΕΙ ΚΑΤΙ ΑΚΟΜΗ;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Γεράκος ανάκοντος με άσπρο γενάκι και το να μάτι του χαλασμένο στα γεράματά του. ΄Ηταν ξύπνιος,πολύ πονηρός κι εύστροφος
    Ο Χρηστάκης πέθανε το 1928 σε ηλικία 75 ετών.
    Είχε δίδυμα παιδιά ο ίδιος,δίδυμα η αδερφή του Ελένη,δίδυμα ο ανιψιός του Στάθης(Σταθίτσας),δίδυμα ο εγγονός του Κιτσιούλης.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

  9. Για τη διδυμολογία έχω να προσθέσω τα εξής.
    Τα διδυμα παιδιά του Χρηστάκη (και της Δέσπως)
    ήσαν ο Γιάννης(Τσαγγαρόγιαννης) και ο Γιώργης(Τσιότσιολας).
    Η Ελένη ήταν κόρη του Χρηστάκη και τα δίδυμά της
    η Αναστασία και η Παναγιώτα. Και η άλλη κόρη του Χρηστάκη η Παναγιώτα (Γιούλα) είχε δίδυμα το Βαγγέλη και το Γιώργο. Για Κιτσιούλη και Σταθίτσα
    περιμένω περισσότερα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Τα δίδυμα παιδιά του Σταθίτσα και τηςΓιαννούλας ήσαν ο Κυριάκος και ο Αντώνης το 1919.Η Κατερίνη του Κιτσιούλη και της Χρυσούλας είναι δίδυμη με κοριτσάκι που πέθανε ασαράντιγο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

  11. Ευχαριστώ πολύ για τις διευκρινήσεις οσον αφορά το Σταθίτσα και τον Κιτσιούλη. Μπράβο Χρήστο! Είσαι ο πρώτος μέχρι τώρα από τα εγγόνια του Χρηστάκη που έκανες δίδυμα. Παρατηρώ και τούτο: Ο Χρηστάκης είχε δίδυμα δύο αγόρια, η κόρη του η Ελένη δύο κορίτσια ,η άλλη κόρη, η Γιούλα δύο αγόρια ,ο εγγονός του δύο κορίτσια. Κι ο Σταθίσας δύο αγόρια.Δηλαδή καμία φορά δεν διασπάστηκε το γένος των διδύμων. Περιμένομε. Στο χορό και ο Στάθης.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

  12. ΑΡΑΓΕ, ΠΟΙΟΣ ΕΓΓΟΝΌΣ ΤΟΥ ΝΑ ΜΟΙΑΖΕΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΜΕ ΤΟ ΧΡΗΣΤΑΚΗ;
    ΑΛΛΟ Η ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΛΛΟ Η ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ.
    ΜΠΟΡΕΙ ΜΗΠΩΣ ΝΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙ ΚΑΝΕΙΣ, ΦΟΥΡΝΟΔΑΥΛΟΣ Ή ΜΗ;

    ΑπάντησηΔιαγραφή